«ЕАЭО – одан әрі интеграциялаудың болашағы бар ма» дөңгелек үстелі

2023 жылы 29 Мамыр күні “Әлемдік және Ұлттық экономика” кафедрасы әлемдік экономика және халықаралық қатынастар институтымен (“Тұран” университеті), Қазақ ұлттық университетімен бірлесіп. әл-Фараби, Азиялық зерттеулер институты және қауіпсіздік және ынтымақтастық мәселелері жөніндегі институт (әл-Фараби атындағы ҚазҰУ) “ЕАЭО – одан әрі интеграциялаудың болашағы бар ма”тақырыбында дөңгелек үстел өткізді.

Дөңгелек үстел Еуразиялық экономикалық одақтың (ЕАЭО) ағымдағы жай-күйі мен болашақ перспективаларын және Қазақстанның Орталық Азия өңіріндегі интеграцияны тереңдетудегі рөлін талқылау үшін жетекші экономистерді, сарапшыларды және профессор-оқытушылар құрамын жинады.

Талқылау барысында ЕАЭО-дағы ағымдағы жағдай бағаланып, интеграциялық күш-жігердің арқасында алынған жетістіктер анықталды. Қатысушылар мүше мемлекеттер арасында ортақ экономикалық кеңістік пен тауарлардың, қызметтердің, капиталдың және жұмыс күшінің еркін қозғалысын құрғаны үшін танылғанын білдірді. Олар ЕАЭО интеграцияның белгілі бір деңгейіне қол жеткізгенін атап өтті, бұл Кедендік бақылау рәсімдерін жеңілдетуге, нормативтік құқықтық актілерді үйлестіруге және бизнес үшін бірыңғай ережелерді белгілеуге ықпал етті. Алайда, дөңгелек үстелге қатысушылар ЕАЭО-ға одан әрі кірігу алдында тұрған белгілі бір проблемалар мен сын-тегеуріндерді де айтты. Мүше мемлекеттер арасында неғұрлым біркелкі экономикалық дамуға қол жеткізуге белсенді жәрдемдесу қажет екендігі атап өтілді. Қатысушылар тұрақты және әділ дамуды қамтамасыз ету үшін экономикалық тұрғыдан осал елдерді қолдаудың және Одақ ішіндегі теңгерімсіздіктерді жоюдың маңыздылығына назар аударды.

Тұрақты даму мақсатында Орталық Азия өңіріндегі интеграцияны тереңдетудегі Қазақстанның рөліне тоқтала отырып, қатысушылар Қазақстанның стратегиялық жағдайының Шығыс пен Батыс арасындағы көпір ретіндегі маңыздылығын мойындады. Қазақстан ЕАЭО мен Орталық Азия өңірінің басқа елдері арасындағы экономикалық байланыстарды нығайтуда негізгі ойыншы ретінде әрекет ете алатыны атап өтілді. Ол көліктік және логистикалық жобалардың орталығына, сондай-ақ өңірдегі сауда-экономикалық ынтымақтастықты дамытуға арналған тұғырнамаға айналуы мүмкін. Дөңгелек үстелге қатысушылар Қазақстанға инфрақұрылымды дамытуға, бизнес-ахуалды жақсартуға және орнықты дамуды қамтамасыз ету үшін инвестициялар тартуға одан әрі жәрдемдесу қажеттігін атап өтті. Сонымен қатар, аймақтың бәсекеге қабілеттілігін арттыру және тұрақты экономикалық өсу үшін жағдай жасау үшін білім, ғылым және инновацияны нығайтудың маңыздылығы атап өтілді.

Қорытындылай келе, өткізілген дөңгелек үстел ЕАЭО-ның Орнықты дамуға қол жеткізу мақсатында Орталық Азия өңірінде одан әрі интеграция мен ынтымақтастық үшін перспективалары бар екенін атап өтті. Қазақстанның бұл үдерістегі рөлі маңызды және стратегиялық рөл ретінде қабылданады және ол интеграцияны тереңдетуде және өңірде тұрақты экономикалық байланыстарды орнатуда белсенді рөл атқаруы тиіс. Өткізілген іс-шараның нәтижелері бойынша бірлескен баяндамалар жинағы шығарылады.